Niepłodność bardzo często staje się tematem tabu w rodzinie. Wręcz tajemnicą, którą chowa się przed bliskimi. Bywa, że niepłodność zawstydza parę mającą problem z poczęciem dziecka do tego stopnia, że na temat braku dziecka tworzą się fikcyjne historie. Prawda pozostaje jednak w ukryciu. Czy niemówienie rodzinie o problemie niepłodności to zła strategia? Pisze o tym Anna Wietrzykowska, psycholog niepłodności.
Niepłodność to sekret – czy to dobrze?
Czasem w terapii pojawiają się sekrety rodzinne. Czym są? Są pewną tajemnicą, o której wiedzą tylko poszczególni członkowie rodziny. Niekiedy dzielą rodzinę na tych, którzy o nich wiedzą, oraz na tych, którzy pozostają nieświadomi ich istnienia. Sekrety rodzinne najczęściej dotyczą rzeczy, które wiążą się z odczuwaniem przez pacjenta wstydu z powodu sytuacji, w której się znalazł.
Do najczęstszych sekretów rodzinnych zaliczamy:
- samobójstwa,
- trudne okoliczności śmierci bliskiej osoby np. zaginięcia, wypadki
- choroby,
- rozwody,
- romanse,
- przemoc,
- uzależnienia,
- adopcję,
- problemy finansowe, zadłużenia, kredyty, pożyczki, ale także bogactwo i dodatkowe źródło dochodów,
- niepłodność.
Siłą rzeczy łączą tych członków rodziny, którzy o nich wiedzą i dzielą od pozostałych. Jaka jest ich rola?
Sekrety rodzinne paradoksalnie mają bronić granic rodziny i chronić ją przed jej rozpadem. Ujawnienie sekretu wiąże się z silnym lękiem przed tym, że ktoś z ważnych członków rodziny odejdzie lub zostanie odrzucony przez pozostałych. Z drugiej strony utrzymywanie sekretu w tajemnicy jest bardzo obciążające na tych, którzy o nim wiedzą.
Pacjenci żyjący z pewną tajemnicą, cały czas monitorują to, co robią i o czym mówią. Są w stanie ciągłej gotowości i obawy, odnośnie tego czy sekret się wyda. Czują się też lojalni wobec tych, którzy o sekrecie wiedzą.
Dlaczego nie mówimy o niepłodności bliskim
Co najczęściej motywuje pacjentów do utrzymywania niepłodności w sekrecie? Zwykle są to obawy odnośnie tego, jak niepłodność zostanie przyjęta w rodzinie. Nie wszystkie osoby cechuje wysoki poziom empatii i zrozumienia sytuacji, w której bezdzietność nie jest wyborem, a konsekwencją sytuacji zdrowotnej.
Warto przeczytać: Czy i jak rozmawiać o niepłodności z ludźmi, którzy jej nie rozumieją
Wiele osób (zwłaszcza w starszym pokoleniu) interpretuje brak posiadania dzieci jako konsekwencje zbyt długo odkładanej decyzji o powiększeniu rodziny, zapominając, że choroba i stan zdrowotny pacjentów mogły pojawić się wiele lat wcześniej, zanim taka decyzja mogła być podjęta. Obawa przed brakiem zrozumienia, możliwością odrzucenia ze strony innych i wstyd związany z chorobą zwykle powstrzymują pacjentów od podejmowania otwartych rozmów na temat niepłodności.
Co ciekawe – ci, którzy nie wiedzą o sekrecie także wyczuwają napięcie w relacjach. Członkowie rodziny są więc zagubieni, obecni fizycznie, ale zdystansowani emocjonalnie. Niektórzy pacjenci w trakcie terapii odkrywają, że niepłodność w ich rodzinie jest/może być rodzinnym sekretem. Co wtedy się dzieje?
Jeśli są tymi, którzy go utrzymują, to sami dokonują bilansu zysków i strat związanych z jego ujawnieniem. Jeśli są po drugiej stronie (a takie sytuacje się zdarzają, ponieważ do mojego gabinetu na terapię zgłaszają się także krewni osób zmagających się z niepłodnością – rodzice, teściowie, rodzeństwo), to zaczynają dopytywać tych, którzy o nim wiedzą. W obydwu przypadkach może pojawić się poczucie ulgi, bo sekret jest tym, co obciąża psychicznie każdą ze stron.
Decyzja o ujawnieniu niepłodności jako rodzinnego sekretu zawsze jest decyzją danego pacjenta, ponieważ to on musi dokonać bilansu zysków i kosztów, związanych z jego ujawnieniem dla siebie. Niewątpliwie największym zyskiem w ujawnieniu sekretu rodzinnego jest pojawiające się poczucie ulgi, które może obniżyć poziom odczuwanego stresu w relacjach z najbliższymi członkami rodziny.
Anna Wietrzykowska, jest psychologiem, psychoterapeutą pracującym w nurcie systemowym. Specjalizuje się w pracy indywidualnej z osobami dorosłymi, parami oraz rodzinami. Od 2014 roku jest Członkiem Nadzwyczajnym Wielkopolskiego Towarzystwa Terapii Systemowej. Swoją pracę terapeutyczną poddaje superwizji. W obszarze jej zainteresowań zawodowych znajduje się praca z parami zmagającymi się z niepłodnością, rodzicami przygotowującymi się na narodziny dziecka, rodzicami, którzy stracili dziecko oraz rodzicami potrzebującymi wsparcia w wychowaniu. Więcej informacji na www.psycholognieplodnosci.pl.
POLECAMY TAKŻE: 5 rodzajów postaw wobec niepłodności. Którą reprezentujesz?
Dodaj komentarz