Nieefektywne karmienie piersią – określenie na sytuację, podczas której dziecko karmione piersią nie otrzymuje wystarczającej ilości pokarmu. Przyczyn tego problemu może być wiele. Najczęściej jest to nieodpowiednia technika karmienia, zaburzenia odruchu ssania lub trudności z laktacją. Główną oznaką nieefektywnego karmienia jest brak przyrostu masy ciała dziecka.
Co to znaczy, że karmienie piersią jest nieefektywne?
Nieefektywne karmienie piersią oznacza, że dziecko, mimo regularnego przystawiania do piersi otrzymuje za małą ilość pokarmu w stosunku do swoich potrzeb. Problem ten pojawia się najczęściej w pierwszych tygodniach po porodzie. Jednak nie oznacza on konieczności podawania dziecku mleka modyfikowanego. Nieefektywne karmienie piersią można (i należy) skorygować, aby móc cieszyć się tą czynnością jeszcze przez długie miesiące.
O nieefektywnym karmieniu piersią świadczą konkretne objawy. Jest to ważne, ponieważ wielu mamom na początku laktacji wydaje się, że ich dziecko się nie najada lub mają za mało pokarmu w piersiach. Należy pamiętać, że w pierwszych dniach życia noworodek zjada zaledwie 5-10 ml, ponadto laktacja musi się ustabilizować (u części kobiet obserwuje się przejściowe zjawisko określane jako kryzys laktacyjny).
Polecamy: Karmienie piersią dla początkujących – wszystko, co młoda mama powinna wiedzieć
Po czym poznać nieefektywne karmienie piersią?
Nieefektywne karmienie piersią rozpoznaje się przede wszystkim po tym, że dziecko nie przybiera prawidłowo na wadze. Obowiązujące normy opracowała profesor Ruth Lawrence i przedstawiają się one następująco:
- 26–31 g/dobę między 0.–3. miesiącem życia,
- 17–18 g/dobę w okresie 3.–6. miesiąca życia,
- 12–13 g/dobę między 6.–9. miesiącem,
- 9 g/dobę w okresie 9.–12. miesiącem życia.
Wyjątek stanowi fizjologiczny spadek masy ciała, który ma miejsce w pierwszych dniach życia noworodka. Waga może wskazywać ubytek 5-10% masy urodzeniowej. Wszystko wraca do normy w 7. dobie po porodzie.
Za objawy nieefektywnego karmienia piersią uznaje się także:
- utrzymywanie się żółtaczki fizjologicznej przez dłuższy czas,
- dziecko moczy mniej niż 6-8 pieluszek dziennie (lub 5-6 od 6. tygodnia życia),
- dziecko, które nie ukończyło 6 tygodni oddaje mniej niż 3-4 stolce dziennie,
- niemowlę jest karmione rzadziej niż 8-12 razy na dobę,
- dziecko jest rozdrażnione, niespokojne lub apatyczne i ospałe,
- pojawia się ból brodawek podczas lub po karmieniu piersią,
- nie słychać odgłosu połykania pokarmu,
- podczas ssania dziecko cmoka lub odrywa się od piersi i płacze.
Warto dodać, że ostatnie 3 objawy są wynikiem nieprawidłowego przystawienia dziecka do piersi, a nie samego nieefektywnego karmienia. Jednak ostatecznie zła technika powoduje, że niemowlę się nie najada.
Przyczyny nieefektywnego karmienia piersią
Nieefektywne karmienie piersią może mieć kilka przyczyn, a co najważniejsze, każdą z nich można wyeliminować. Najczęściej problemy są spowodowane złą techniką karmienia i nieprawidłowym przystawieniem dziecka do piersi.
Podczas karmienia piersią ważne są:
- wygodna pozycja mamy (dobrze oparte ciało, proste plecy),
- korzystanie z dodatkowych poduszek lub podpórek,
- ustawienie dziecka równolegle do ciała kobiety,
- prawidłowe uchwycenie piersi (kciuk znajduje się u góry, a pozostałe palce pod piersią),
- chwycenie przez dziecko całej brodawki.
Dziecko źle przystawione do piersi cmoka, siorbie i zasysa dużą ilość powietrza, co może być także przyczyną ulewania pokarmu lub kolki niemowlęcej.
Do innych przyczyn nieefektywnego karmienia piersią zalicza się schorzenia sutka, do których zalicza się ropień i zapalenie piersi. Problemy pojawiają się, kiedy brodawka jest bolesna, popękana i krwawi. W takiej sytuacji ważne jest podjęcie odpowiednich działań pielęgnacyjnych. Warto pamiętać, że nie jest konieczne zaprzestanie karmienia piersią.
Trudności w karmieniu piersią, które mogą być czynnikiem ryzyka nieefektywnego karmienia piersią są: zaburzenia odruchu ssania (np. jego brak u wcześniaków) oraz wrodzone wady anatomiczne w obrębie jamy ustnej (np. rozszczep podniebienia).
Polecamy: Grzybicze zapalenie piersi: ostry ból, spowodowany jednym składnikiem w diecie
Co robić w przypadku nieefektywnego karmienia piersią?
Nieefektywne karmienie piersią to stan, który wymaga podjęcia odpowiednich działań, dzięki którym utrzymana zostanie prawidłowa laktacja bez potrzeby dokarmiania dziecka mlekiem modyfikowanym.
Przede wszystkim kobieta, która ma jakiekolwiek obawy dotyczące tego, czy jej dziecko się najada, powinna zgłosić się do poradni laktacyjnej (lub porozmawiać z lekarzem lub położną). Bardzo ważne jest nauczenie się prawidłowej techniki przystawiania dziecka do piersi, odciągania mleka laktatorem oraz radzenia sobie z zastojem pokarmu i schorzeniami sutka.
Kobiety, które chcą karmić piersią nie powinny się poddawać w przypadku komplikacji. Wszystkie trudności można pokonać, tylko trzeba uzbroić się w cierpliwość, dać czas sobie i maluszkowi. Warto też pamiętać, że korzystanie z pomocy położnej to nie wstyd.
Polecamy: Przechowywanie odciągniętego mleka – zasady
