Ulewanie – cofanie się pokarmu z żołądka do przełyku zaraz po zakończeniu karmienia. Jest to częsta przypadłość u noworodków i niemowląt, związana z niedojrzałością układu pokarmowego. Mimo że ulewanie nie jest groźne, może być bardzo uciążliwe. Dlatego warto znać skuteczne sposoby na zapobieganie cofaniu się pokarmu.
Jak wygląda ulewanie?
Ulewanie to sytuacja, kiedy zjedzony przez dziecko pokarm cofa się z żołądka do przełyku. Jest to problem, który występuje powszechnie i dotyczy dużej grupy noworodków i niemowląt, bez względu na sposób karmienia. Mimo że budzi ono niepokój u rodziców, zwykle nie ma się czym martwić – sporadyczne ulewanie jest uznane za zjawisko fizjologiczne, które ustępuje wraz z wiekiem. Istnieje także szereg sposobów, które pozwalają zapobiegać cofaniu się pokarmu.
Jak rozpoznać ulewanie? Objawia się ono powolnym wypływaniem niewielkiej ilości pokarmu (objętość nie przekracza 1–2 łyżeczek) z ust dziecka w trakcie karmienia lub zaraz po nim. Cofający się pokarm nie różni się od spożytego, niekiedy może być zmieszany z niewielką ilością śliny. Ulewanie jest bezbolesne i nie towarzyszą mu żadne niepokojące objawy.
U części dzieci rodzice mogą zaobserwować ulewanie pokarmu nawet godzinę po karmieniu. Wówczas również jest go niewiele, jednak mleko może mieć żółty kolor i kwaśny zapach, ponieważ zdążyło się już częściowo strawić.
Przyczyny ulewania u niemowląt
Przyczyną ulewania u noworodków i niemowląt jest niedojrzały układ pokarmowy. Mięsień, który oddziela przełyk od żołądka jest słaby, przez co nie spełnia swojej funkcji – blokowanie cofania się treści żołądka do części układu pokarmowego położonych wyżej. Dlatego w trakcie karmienia lub zaraz po nim pokarm ponownie pojawia się w jamie ustnej.
Częstą przyczyną ulewania jest nieprawidłowa technika karmienia. Zdarza się, że dziecko wraz z pokarmem połyka dużą ilość powietrza. Dzieje się tak, kiedy ssie ono zbyt łapczywie, jest nieprawidłowo przystawione do piersi lub mleko za szybko wypływa ze smoczka. Powietrze próbuje wydostać się z przewodu pokarmowego, czego efektem jest ulewanie.
Polecamy: Zakrztuszenie. Pierwsza pomoc przy zakrztuszeniu dziecka
Sposoby na ulewanie u niemowląt i noworodków
Ulewanie u niemowląt ustępuje samoistnie. Najczęściej ma to miejsce około 3. miesiąca życia, chociaż zdarzają się dzieci, u których obserwuje się je nawet do ukończenia 1. roku życia. Jeżeli trwa ono dłużej, rodzice powinni skonsultować się z pediatrą.
Cofanie się pokarmu po karmieniu może być bardzo uciążliwe. Na szczęście istnieją skuteczne sposoby na ulewanie:
- należy uspokoić przed karmieniem dziecko, które płacze;
- należy zadbać o właściwą technikę karmienia piersią;
- jeżeli mleko z piersi wycieka zbyt szybko, należy odciągnąć kilka mililitrów laktatorem;
- należy dobrać odpowiedni smoczek, jeżeli dziecko jest karmione butelką;
- butelkę podczas karmienia trzeba trzymać tak, aby smoczek był całkowicie wypełniony mlekiem;
- podczas karmienia główka niemowlęcia powinna znajdować się nieco wyżej niż reszta ciała;
- w trakcie karmienia warto robić przerwy i układać dziecko pionowo na swoim ramieniu;
- dobrze jest karmić dziecko częściej, ale mniejszymi porcjami;
- po karmieniu należy poczekać, aż dziecku się odbije (warto ponosić je na rękach w pozycji pionowej);
- po karmieniu niemowlę należy położyć na prawym boku z lekko uniesioną główką;
- nie należy przystawiać dziecka do piersi w celu uspokojenia go, ponieważ wówczas może połknąć dużą ilość powietrza.
Polecamy: Odciąganie pokarmu – jak robić to prawidłowo?
Ulewanie pokarmu a wymioty
Zdarza się, że rodzice mylą ulewanie pokarmu z wymiotami. Mimo że oba zjawiska są do siebie podobne, istnieją między nimi charakterystyczne różnice, które pozwalają rozpoznać niebezpieczeństwo i w porę zainterweniować. Poniższa tabela prezentuje, jak odróżnić ulewanie od wymiotów:
ULEWANIE | WYMIOTY |
objętość pokarmu nie przekracza 1–2 łyżeczek | są obfite (powyżej 2 łyżeczek mleka) |
pokarm wylewa się z ust powoli | pokarm wydobywa się z ust nagle, pod ciśnieniem |
cofający się pokarm przypomina pokarm spożyty | treść z żołądka ma brzydki zapach i zmieniony kolor |
jest uznawane za zjawisko fizjologiczne | mogą mieć gastrologiczne, infekcyjne lub neurologiczne przyczyny |
nie istnieje “ulewanie przez nos” | treść pokarmowa pod ciśnieniem może wydostać się przez nos |
nie towarzyszą mu inne objawy | może pojawić się płacz, ból brzucha, osłabienie, apatia, biegunka, brak apetytu |
jest niegroźne | mogą powodować odwodnienie lub zachłystowe zapalenie płuc – wymagana konsultacja lekarska |
Czy ulewanie pokarmu jest groźne?
Ulewanie pokarmu jest uznawane za zjawisko fizjologiczne. Zawsze jednak należy obserwować swoje dziecko, a w razie niepewności skonsultować się z pediatrą. Za nieprawidłowe uznaje się sytuacje, gdy:
- ulewanie jest bardzo obfite,
- niemowlę krztusi się podczas cofania się pokarmu,
- ulany pokarm ma cuchnący zapach i zielony lub brunatny kolor,
- u dziecka stwierdza się nieprawidłowy przyrost masy ciała,
- pojawiają się inne objawy: gorączka, zaparcia, biegunka, wzdęcie brzuszka, płacz.
W takich przypadkach ulewanie może być spowodowane refluksem żołądkowo-przełykowym, alergią pokarmową lub zwężeniem odźwiernika żołądka.
Polecamy: Kolka niemowlęca. Jak sobie z nią radzić?