Jak wygląda poród bliźniaków? Czy zawsze kończy się cesarką?

Podwójne szczęście dla rodziców, ale też podwójna troska dla lekarza w czasie ciąży, a podczas porodu – większe ryzyko powikłań. Jak wygląda poród bliźniaków? Sprawdzamy rekomendacje PTGiP i pytamy doświadczoną położną o to, czego spodziewać się w trakcie takiego porodu.

Ciąża szczególnej troski

Ciąża bliźniacza swoim przebiegiem w zasadzie nie różni się od ciąży pojedynczej. Dowiadujemy się o niej z dwóch kresek na teście ciążowym. Podobnie mogą pojawić się (choć oczywiście nie muszą) dolegliwości wczesnego etapu po zapłodnieniu – mdłości, osłabienie, uczucie ciągnięcia w podbrzuszu. Etapy rozwoju płodów są podobne. A jednak ciąża bliźniacza jest inna – przede wszystkim dlatego, że wymaga szczególnej opieki.

Na wstępie warto zaznaczyć, że ciąża bliźniacza jest ciążą wysokiego ryzyka i powinna być ona prowadzona w specjalistycznym ośrodku. Ciąża ta wymaga szczególnego nadzoru położniczego – częstych badań USG, wykonywania zapisów KTG w zależności od rodzaju ciąży bliźniaczej – czasem nawet od 26. tygodnia ciąży. Poród siłami natury w przypadku ciąży bliźniaczej zależy w dużym stopniu od możliwości zapewnienia bezpieczeństwa matki i dziecka i ma na celu maksymalną redukcję urazów okołoporodowych – mówi położna Martyna Zdunek.

Po 20. tygodniu ciąży wizyty lekarskie odbywają się częściej. Wszystko po to, by ocenić, czy oba płody rozwijają się prawidłowo. Szczególną uwagę lekarze zwracają na zagrożenie porodem przedwczesnym, które w ciąży bliźniaczej jest wyższe.

Czy poród bliźniaków musi zakończyć się cesarką?

Tylko 15% ciąży bliźniaczych w Polsce kończy się porodem drogami natury. Nie oznacza to jednak, iż przyszła mama bliźniąt jest „skazana” na cesarkę. Istnieją jednak do tego wyraźnie wskazania:

• Nieprawidłowe ułożenie jednego z płodów
• Poród przedwczesny (przed 34. tygodniem ciąży)
• Ciąża po in vitro
• Wady anatomiczne macicy

Nawet przy braku przeciwwskazań, poród bliźniaków u pierworódki powinien przebiegać drogą cesarskiego cięcia. Taki poród byłby zbyt dużym obciążeniem zarówno dla macicy, jak i kanału rodnego przyszłej mamy.

Naturalny poród bliźniąt a ich ułożenie

Podczas badania USG lekarz oceni, czy ułożenie dzieci w macicy sprzyja porodowi naturalnemu. Będzie on możliwy, jeśli przynajmniej jedno z bliźniąt jest ułożone główką w kierunku kanału rodnego.

Aktualnie poród siłami natury może odbyć się, kiedy obydwa płody są w położeniu główkowym, lub gdy drugi płód znajduje się w położeniu miednicowym u wieloródki, w przypadku braku istnienia innych przeciwwskazań. Ciąże bliźniacze jednoowodniowe zawsze należy rozwiązać drogą cięcia cesarskiego – wyjaśnia Martyna Zdunek.

Po porodzie pierwszego dziecka ułożonego w pozycji główkowej lekarz oceni, czy możliwe jest wykonanie wewnętrznego obrotu drugiego dziecka.

Każde inne ułożenie bliźniąt w łonie mamy jest wskazaniem do wykonania cesarskiego cięcia. Niesie bowiem ze sobą wysokie ryzyko powikłań zarówno dla noworodków, jak i dla mamy.

Jak wygląda poród bliźniaków?

Naturalny poród bliźniąt wymaga obecności nie tylko położnej, ale też lekarza-położnika. Nowo narodzone dzieci zostaną przekazane pod opiekę neonatologa. Ze względu na możliwe nagłe komplikacje, w czasie naturalnego porodu bliźniąt musi być też przygotowana sala operacyjna i zespół lekarzy, którzy w razie potrzeby wykonają nagłe cesarskie cięcie.

Czy wiec poród siłami natury w przypadku ciąży bliźniaczej jest trudniejszy? Zapewne tak, choć nie uważam tego za regułę. Wiąże się on z pewnością z obecnością większej ilości personelu medycznego, większą jego medykalizacją, co odbiera mu szanse na jak najbardziej naturalny przebieg. Płody monitorowane są przy pomocy zapisu KTG.  Myślę, że wiele zależy od preferencji kobiety – u jednej obecność personelu medycznego wzbudzi lek i strach, innej da poczucie bezpieczeństwa. Nie stwierdzono, by poród bliźniaczy wiązał się z większym bólem odczuwalnym przez kobiety – tłumaczy Martyna Zdunek.

Sam poród bliźniąt przebiega podobnie jak poród jednego dziecka. Występują skurcze, odejście wód itd. Jednak ze względu na fakt, iż akcja skurczowa nieraz rozwija się wolniej, konieczne może się okazać podanie ciężarnej oksytocyny. Dzieje się tak, ponieważ bardzo mocno rozciągnięta macica ma gorsze warunki do skurczu.

Uśmierzanie bólu podczas porodu bliźniąt nie różni się niczym od uśmierzania go w przypadku ciąż pojedynczych. Możemy tak samo korzystać z niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu, stosować pozycje wertykalne, ćwiczenia na piłce i przy drabinkach, immersję wodną, gaz rozweselający, akupunkturę, tens, czy znieczulenie zewnątrzoponowe – dodaje położna Martyna Zdunek.

Praktycznie przez całą akcję porodową konieczne jest kontrolowanie tętna obu płodów. Lekarz może zalecić wykonanie dodatkowego badania USG. Zdarza się, iż po urodzeniu pierwszego dziecka skurcze ustają. Organizm przygotowuje się wtedy do porodu drugiego maluszka.

Po urodzeniu pierwszego dziecka będziesz mogła się z nim przywitać, jednak nie będzie miejsca na dłuższy kontakt „skóra do skóry”. Maluszek zostanie przekazany pod opiekę neonatologom, a Ty w tym czasie urodzisz drugie dziecko.

Faza III porodu – możliwe powikłania

Podobnie jak w ciąży pojedynczej, po porodzie bliźniaków wydalone zostaje łożysko. Na tym etapie może dojść do wczesnego krwotoku poporodowego. Ma to związek z nadmiernym rozciągnięciem macicy i jej zmęczeniem. To poważne powikłanie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Zahamowanie krwotoku w niektórych (choć nielicznych) przypadkach wymaga wykonania zabiegu chirurgicznego.

Kiedy do domu?

Mama nowo narodzonych bliźniąt będzie musiała zostać w szpitalu nieco dłużej, niż standardowo zostaje mama jednego dziecka. Urodzone bliźnięta bardzo często są wcześniakami, wymagają więc obserwacji na oddziale neonatologicznym. Świeżo upieczona mama z kolei podlega szczególnej opiece pod kątem prawidłowości obkurczania się macicy podczas połogu.

Połóg po ciąży bliźniaczej może trwać dłużej i być bardziej bolesny niż po urodzeniu jednego dziecka. Silne rozciągnięcie macicy wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia połogowego zapalenia błony śluzowej. Co istotne, może ono wystąpić niezależnie od rodzaju porodu. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, takich jak gorączka, ból w podbrzuszu, dreszcze czy cuchnące odchody, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Coraz wyższy standard opieki medycznej czyni porody bliźniąt bezpiecznymi. Wybranie dobrego lekarza i szpitala wyspecjalizowanego w przyjmowaniu tego typu porodów znacząco zmniejsza ryzyko powikłań. Przyszła mama powinna też szczególnie dbać o swoje zdrowie przez cały okres oczekiwania na maleństwa.

Źródło:

Filipecka-Tyczka D., Opieka nad pacjentką w ciąży wielopłodowej [w:] Post N Med 2016; XXIX(7): s. 475-482
https://akademiaporodu.pl/porod/ciaza-blizniacza-porod-blizniakow/
https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/63344/47669

ZOBACZ TAKŻE:

Prezes Fundacji poMOC dla Płodności do rodziców dzieci z in vitro: „Jesteście wspaniali!” HiT to skandal!

Anna Kruk

Dziennikarka i redaktorka. Z wykształcenia filolożka, z pasji – miłośniczka polskich jezior i amatorka Nordic Walking. W rzadkich chwilach między pracą a rodziną pochłania literaturę XIX-wieczną i norweskie kryminały. W serwisie plodnosc.pl jest odpowiedzialna za obszar niepłodność, starania – dofinansowanie do in vitro, dieta propłodnościowa, dziecko, ciąża. Email: anna.kruk@brubenpolska.pl