Pełne radosnego napięcia oczekiwanie, pierwsze skurcze, odejście wód płodowych – tak wygląda początek spodziewanego porodu naturalnego. Niestety, sytuacja nie zawsze kształtuje się tak, jak tego oczekujemy. W wyniku różnych komplikacji, braku postępu czynności skurczowych czy innych czynników medycznych lekarz może zadecydować o konieczności sztucznego wywołania porodu. Jeśli oczekujesz na swoje maleństwo, dowiedz się, czym jest indukcja porodu. Wbrew pozorom nie jest to żadna tajemnicza procedura, a w wielu przypadkach pozwala na zdrowy i bezpieczny poród.
Sztuczne wywołanie porodu – wskazania
Indukcja porodu to jedna z najczęściej wykonywanych procedur w położnictwie. Według danych publikowanych przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników z 2018 r., poddawana jest jej co piąta ciężarna. W przypadku porodów naturalnych odsetek ten sięga 30-40%. Przy czym decyzja o wywołaniu porodu musi być zawsze poparta względami medycznymi i potwierdzona pisemną zgodą przyszłej mamy.
Zgodnie z rekomendacjami PTGiP, sztuczne wywołanie porodu w ciąży niepowikłanej wykonuje się w 41. tygodniu ciąży. Brak postępu porodu po terminie jest podstawowym wskazaniem do indukcji.
Istnieje jednak szereg wskazań do wywołania porodu nawet przed wyznaczonym terminem. Indukcję wykonuje się, by uniknąć poważnych powikłań zagrażających zdrowiu matki lub dziecka.
Wskazania do indukcji porodu przed 41. tygodniem:
- Podejrzenie hipotrofii płodu
- Nadciśnienie tętnicze u matki
- Podejrzenie zatrucia ciążowego
- Cukrzyca matki
- Cholestaza ciężarnych
- Przedwczesne pękniecie błon płodowych po 37. tygodniu ciąży
- Wiek kobiety – 40 lat i więcej
W ostatnim z wymienionych wyżej przypadków poród wywołuje się po 39. tygodniu ciąży – nawet jeśli przebiega ona bez komplikacji. Występuje bowiem podwyższone ryzyko powikłań zarówno u matki, jak i u dziecka.
Wskazaniem do sztucznego wywołania jest też stan, w którym doszło do pęknięcia pęcherza płodowego, jednak akcja porodowa nie rozpoczęła się.
Na czym polega sztuczne wywołanie porodu
Indukcja to sztuczne pobudzenie mechanizmów rozpoczynających poród, zanim jego początek wystąpi spontanicznie. W zależności od sytuacji pacjentki oraz wskazań medycznych, stosuje się jedną z trzech metod:
Oddzielenie błon płodowych od ścian macicy – w tym celu stosuje się miejscowe uwalnianie prostaglandyn;
Amniotomia – przerwanie ciągłości błon płodowych (przebicie pęcherza płodowego)
Oksytocyna – podawana dożylnie we wlewie kropelkowym
Warto przy tym wspomnieć, iż zabieg amniotomii nie jest rekomendowany przez Światową Organizację Zdrowia. Wiąże się bowiem z ryzykiem powikłań.
Skuteczność indukcji zależy od kilku czynników, m.in. BMI kobiety, wieku ciążowego czy rodności. Bardzo ważnym czynnikiem jest też dojrzałość szyjki macicy. Jeśli jest zbyt wcześnie, wymienione wcześniej metody wywołania porodu nie przyniosą spodziewanego efektu. Aby doprowadzić do celu, jakim jest poród drogami natury, konieczne jest w takim wypadku wykonanie preindukcji.
Preindukcja porodu – czym różni się od indukcji?
Jeśli oceniona na podstawie skali Bishopa dojrzałość szyjki macicy okaże się niewystarczająca, wykonuje się mechaniczną bądź farmakologiczną stymulację tej dojrzałości.
Metody preindukcji porodu:
Cewnik Foleya, zwany też „balonikiem” to metoda mechaniczna, dzięki której szyjka macicy rozciąga się, co pozwala na stworzenie rozwarcia. Jego wnętrze wypełnia się solą fizjologiczną i pozostawia w drogach rodnych na 24 godziny. Cewnik powoduje też wzrost lokalnego wydzielania prostaglandyn odpowiedzialnych za skurcze macicy.
Preindukcja metodą farmakologiczną polega na dopochwowym podawaniu prostaglandyn – wywołują one skurcze mięśnia macicy.
Przeciwwskazania do indukcji porodu
W niektórych przypadkach sztuczne wywołanie porodu nie jest zalecane. Dlatego to tak ważne, by przed przystąpieniem do procedury wykonać badania KTG oraz USG ukierunkowane na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości.
Przeciwwskazania do indukcji porodu:
- Nieprawidłowe ułożenie dziecka (miednicowe, poprzeczne)
- Aktywna infekcja opryszczką genitalną
- Łożysko lub naczynia przodujące
- Przebyte wcześniej operacje w trzonie macicy lub śródporodowe pęknięcie macicy
- Nowotwór inwazyjny szyjki macicy
- Niewspółmierność porodowa
- Występujące ryzyko dystocji barkowej
- Uszkodzenie zwieracza odbytu przy poprzednim porodzie
Przeprowadzone pod okiem specjalisty, sztuczne wywołanie porodu jest procedurą nieinwazyjną i bezpieczną zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Należy jednak pamiętać, iż wykonuje się je wyłącznie ze wskazań medycznych – nigdy dla wygody. Nieprawidłowym postępowaniem jest też zastosowanie indukcji niejako „z automatu” u każdej ciężarnej zgłaszającej się do porodu.
Ryzyko i korzyści
Indukcja pozwala na uniknięcie cesarskiego cięcia w sytuacji, gdy powstałe komplikacje są wskazaniem do szybszego rozwiązania ciąży. Należy jednak liczyć się z innym przebiegiem porodu niż przy braku takich medycznych zabiegów. Skurcze zwykle są silniejsze i bardziej bolesne niż te podczas porodu całkowicie naturalnego. Hiperstymulacja czynności skurczowej może prowadzić do zaburzeń czynności serca płodu. Rzadziej zdarzają się powikłania takie jak zakażenie wewnątrzmaciczne, krwawienie z dróg rodnych, zielony płyn owodniowy czy krwotok poporodowy.
Oczywiście wszystkich tych komplikacji można uniknąć. Dlatego przyszła mama poddawana zabiegowi indukcji jest stale monitorowana, podobnie jak jej maleństwo. W tym celu regularnie wykonuje się m.in. badanie KTG i sprawdzane są parametry życiowe. Profesjonalna opieka obniża ryzyko powikłań do minimum.
Źródło:
Indukcja porodu — algorytmy kliniczne. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników [w:] Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018, tom 3, nr 1, s. 23–29 dostępne na: https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/57846/43681
https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2019/Rekomendacje_indukcja%20porodu.pdf
https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/jak-dbac-o-siebie-w-ciazy/czym-rozni-sie-indukcja-od-preindukcji-porodu
https://www.rodzicpoludzku.pl/wokol-porodu/wiedza-o-porodzie/1144-indukcja-porodu-wskazania-i-metody.html
POLECAMY TAKŻE: Cięcie cesarskie – „pójście na łatwiznę” czy poważna operacja? Podstawowe informacje o cięciu cesarskim.
Dodaj komentarz