Rozwój dziecka: 1. miesiąc życia

Pierwszy miesiąc życia dziecka to czas, kiedy przystosowuje się ono do nowych warunków i życia poza organizmem mamy. Noworodek śpi ponad 20 godzin na dobę, jednak mimo to nieustannie się uczy, buduje więź z rodzicami, poznaje swoje ciało i otoczenie. 1. miesiąc życia dziecka może zaskoczyć tzw. stanami przejściowymi i odruchami bezwarunkowymi.

Rozwój fizyczny w 1. miesiącu życia

1.miesiąc życia dziecka to tzw. okres noworodkowy. Trwa on przez pierwsze 28 dni po porodzie. Jest to czas, w którym noworodek przystosowuje się do życia w środowisku, które nie było mu do tej pory znane. W jego ciele zachodzą intensywne zmiany, dzięki którym może żyć poza organizmem mamy.

W 1. miesiącu życia główka dziecka jest nieproporcjonalnie duża w stosunku do reszty ciała (jej obwód jest o 2 cm większy niż obwód klatki piersiowej). Może być ona zniekształcona, co jest wynikiem przeciskania się przez kanał rodny podczas porodu siłami natury. Na jej szczycie można wyczuć miękkie miejsca. Są to tzw. ciemiączka, które z czasem się zrosną. Dodatkowo twarz noworodka jest zaczerwieniona, powieki opuchnięte, a skóra pomarszczona. Możesz również zaobserwować zaskórniki, których przyczyną jest niedojrzałość gruczołów łojowych. Przy pępku obecny jest kikut pępowiny, który wymaga starannej pielęgnacji.

Przeczytaj także: Jak pielęgnować pępek noworodka – czy znasz najważniejszą zasadę?

Rączki i nóżki noworodka są pokryte fałdkami tłuszczu. Ze względu na duże napięcie mięśni dziecko przyjmuje płodowe ułożenie ciała – jego kończyny są podkurczone. Mimo to maluszek energicznie nimi porusza. Gdy leży na brzuszku, stara się samodzielnie podnosić główkę. Jednak trwa to nie więcej niż kilka sekund ze względu na słabe mięśnie karku.

Waga dziecka w 1. miesiącu życia jest średnio o 700g wyższa, niż w dniu narodzin. Musisz jednak wiedzieć, że w ciągu pierwszych kilku dni po porodzie ma miejsce tzw. fizjologiczny spadek masy ciała. Wówczas noworodek traci nawet 10% wagi urodzeniowej. Wszystko wraca do normy w 7. dobie życia.

Wzrok noworodka w 1. miesiącu życia nie jest jeszcze dobrze rozwinięty. Maluszek widzi tylko to, co znajduje się w odległości 20-30 cm od niego i nie rozpoznaje kształtów. Jednak bardzo chętnie wodzi wzrokiem za poruszającymi się przedmiotami. Lubi także przypatrywać się twarzy, zwłaszcza tej, która należy do jego mamy.

Polecamy: 10 pytań o pielęgnację noworodka, które zadają sobie rodzice

Rozwój intelektualny w 1. miesiącu życia

1.miesiąc życia dziecka to czas, w którym śpi ono nawet 20 godzin na dobę, a dużą część swojej uwagi skupia na tym, aby jego podstawowe potrzeby zostały zaspokojone. Nie rozróżnia też nocy od dnia. Wiedz jednak, że maluszek bardzo uważnie obserwuje swoje otoczenie. Interesuje się także różnymi przedmiotami. Potrafi rozpoznać daną rzecz, jeżeli zostanie mu pokazana ponownie po kilku sekundach.

Noworodek intensywnie reaguje na dźwięki. Potrafi też zlokalizować, skąd one pochodzą, dlatego możesz zauważyć, że maluszek stara się obrócić głowę w twoją stronę, gdy do niego mówisz. Lubi także kołysanki, których melodia jest prosta i ma powtarzalny rytm. Pod koniec 1. miesiąca życia dziecko zaczyna wydawać pierwsze dźwięki.

Polecamy: Współspanie, czyli spanie z dzieckiem – o tym, dlaczego to ważne i jak to robić bezpiecznie

Rozwój społeczny w 1. miesiącu życia

Dziecko w pierwszym miesiącu życia nie jest zbyt towarzyskie, jednak bardzo potrzebuje bliskości i kontaktu z tobą. To właśnie twoją twarz rozpoznaje jako pierwszą i uspokaja się, kiedy ją widzi. Noworodek w twojej obecności staje się spokojniejszy i ma wyraźnie lepszy nastrój. 1. miesiąc życia to czas, kiedy możesz zaobserwować uśmiech dziecka. Nie jest on jednak jeszcze świadomy.

W 1. miesiącu życia maluszek komunikuje się ze światem płaczem lub krzykiem. Wie, że tylko w ten sposób jest w stanie zwrócić na siebie twoją uwagę. Z czasem nauczysz się, czego w danej chwili potrzebuje twoje dziecko.

Co potrafi dziecko w 1. miesiącu życia?

W 1. miesiącu życia dziecko potrafi już:

• unosić delikatnie główkę, kiedy leży na brzuszku;
• skupiać wzrok na przedmiotach i wodzić za nimi wzrokiem;
• rozpoznać głos i twarz mamy;
• sygnalizować swoje potrzeby donośnym płaczem;
• wydawać z siebie proste dźwięki;
• odróżniać smak słony, słodki, gorzki i kwaśny.

Jak wspierać rozwój dziecka w 1. miesiącu?

Pierwszy miesiąc życia jest bardzo ważny, dlatego warto wiedzieć, jak wspierać rozwój dziecka:

• jak najczęściej śpiewaj, mów do dziecka i czytaj mu bajki;
• rób do maluszka różne miny, kiedy obserwuje twoją twarz;
• przytulaj, noś, kołysz i pieść maluszka, kiedy tylko to możliwe;
• zawieś nad łóżeczkiem dziecka proste zabawki;
• wykonuj maluszkowi delikatne masaże (np. po kąpieli);
• zapewnij noworodkowi ciszę i spokój;
• przybliżaj swoją twarz i przedmioty do twarzy dziecka;
• przy dziecku bądź spokojna i rozluźniona, ponieważ odczuwa ono twoje stany emocjonalne;
• ciasno otulaj noworodka w pieluszki lub kocyki, ponieważ lubi on ograniczoną przestrzeń;
• staraj się, aby rytm dnia był uporządkowany.

Polecamy: Co lubią, a czego nie lubią noworodki?

Ważne

• W 1. miesiącu życia dziecka zdarzają się tzw. stany przejściowe noworodka. Są to objawy, które świadczą o przystosowywaniu się organizmu maluszka do nowych warunków. Mimo że gorączka, spadek masy ciała, żółtaczka i powiększenie gruczołów piersiowych mogą niepokoić, są one w pełni prawidłowe.
• U noworodka obecne są tzw. odruchy bezwarunkowe:
  – odruch Babińskiego – dziecko zgina palce i prostuje palucha, kiedy zostanie połaskotane w podeszwę stopy;
  – odruch Moro – dziecko, które się wystraszy gwałtownie prostuje, a następnie zaciska rączki;
  – odruch chwytny – dziecko mocno zaciska palce dłoni, kiedy znajdzie się w nich jakiś przedmiot;
  – odruch kroczenia – maluszek, gdy znajduje się w pozycji pionowej, a jego stopy dotykają podłoża wykonuje ruchy przypominające chód;
  – odruch Rootinga – noworodek muśnięty w policzek otwiera usta i jest gotowe do ssania.
• W 1. miesiącu życia maluszek może mieć zeza. Jego przyczyną jest brak koordynacji gałek ocznych. Objaw ten ustępuje w ciągu 3 miesięcy od narodzin.

Przeczytaj także: Pierwszy miesiąc życia dziecka – ważne informacje dla rodziców

Pamiętaj, że każde dziecko rozwija się indywidualne. Powyższe treści powinnaś traktować jako wskazówkę. Wszelkie obawy związane z rozwojem dziecka skonsultuj z lekarzem pediatrą.