Alergia i nietolerancja pokarmowa to narastający problem naszych czasów. Już 1/3 populacji doświadcza ich w jakiejś formie. Mogą pojawić się w każdym wieku. Niemożliwe jest ich trwałe wyleczenie. Niewykryta nietolerancja pokarmowa może skutecznie zaburzać prawidłowe funkcjonowanie organizmu i powodować problemy nie tylko z wagą, pracą jelit, skórą, ale także z płodnością.
Nosi miano choroby cywilizacyjnej XXI wieku, jest to bowiem nie tylko problem zdrowotny, ale i ekonomiczny, szczególnie w krajach wysoko uprzemysłowionych. Eksperci przewidują, że w ciągu najbliższych 20 lat liczba chorych obejmie połowę populacji w Europie!
Czy uczulenie na niektóre składniki pokarmowe może być przyczyną zaburzenia płodności? Choć wydaje się to niemożliwe, to m.in. alergia IgG utajona może doprowadzić do przewlekłych stanów zapalnych organizmu w wyniku których, wytwarzają się cytokliny prozaplane (np. TNF- α) – w nadmiarze mogą zaburzać działanie hormonów płciowych i utrudnić tym samym poczęcie dziecka.
Czym są alergie?
– Alergia to nadwrażliwość przy kontakcie z alergenami związana z działaniem układu odpornościowego. Mechanizmy leżące u podstaw nietolerancji pokarmowej są złożone i nie do końca poznane. U części pacjentów występują incydentalne łagodne reakcje alergiczne, u innych jest to długotrwała choroba wyniszczająca organizm.
Może też wystąpić rzadka, ale natychmiastowa i gwałtownie przebiegająca reakcja anafilaktyczna na alergen, na który pacjent jest szczególnie wrażliwy. Wstrząs anafilaktyczny prowadzący do nagłych zaburzeń układu naczyniowo-sercowego lub skurczu oskrzeli jest niespodziewany i równocześnie niezwykle niebezpieczny. Może mieć skutki śmiertelne. – tłumaczy dr n. med. Iwona Kozak-Michałowska, Dyr. ds. Rozwoju i Nauki Synevo.
Nie możesz zajść w ciążę? Problemu szukaj w układzie odpornościowym
Czym jest nadwrażliwość pokarmowa?
Nadwrażliwość pokarmowa to obiektywnie powtarzalne objawy, wywołane przez ekspozycję na określony bodziec, obecny w dawce tolerowanej przez zdrowe osoby. Występuje w postaciach alergicznej i niealergicznej, która może mieć podłoże farmakologiczne, metaboliczne lub toksyczne.
Z kolei nadwrażliwość alergiczna dzieli się na: IgE – zależną – nadwrażliwość typu I, natychmiastowa i IgE – niezależną – nadwrażliwość typu II, III, IV.
Do najczęstszych alergii należą:
- alergiczny nieżyt nosa,
- alergiczne zapalenie spojówek,
- astma oskrzelowa oraz wyprysk alergiczny.
Rzadziej występują alergie na jady owadów, leki i pokarmy, ale są one szczególnie niebezpieczne, ponieważ mogą prowadzić do reakcji anafilaktycznych. Wyróżniają się przede wszystkim użądlenie przez pszczoły i osy oraz nadwrażliwość na orzechy i orzeszki ziemne.
Skąd się biorą alergie?
Czynnikami powodującymi alergie są alergeny, czyli substancje wywołujące odpowiedź immunologiczną powstającą w wyniku nadwrażliwości immunologicznej.
Ze względu na to, że alergeny mogą wnikać do organizmu różnymi drogami, dzieli się je na:
- wziewne (np. kurz, roztocze, sierść zwierząt, grzyby oraz sezonowo pyłki traw, drzew i innych roślin),
- kontaktowe (np. substancje chemiczne, lateks),
- pokarmowe (pochodzenia zwierzęcego i roślinnego),
- iniekcyjne (jady owadów, leki podawane domięśniowo lub dożylnie).
Typy reakcji alergicznych i choroby z nimi związane
Wyróżnia się 4 typy reakcji alergicznych:
Typ I – reakcja wczesna, anafilaktyczna
W tej postaci alergii występuje wzrost poziomu immunoglobulin IgE, które poprzez swoiste receptory są przyłączane do komórek układu odpornościowego, w tym komórek tucznych i bazofili. Proces ten rozpoczyna reakcję nadwrażliwości typu I. Ponowny kontakt z alergenem powoduje utrwalenie tzw. „pamięci immunologicznej” i naraża na zaostrzenie alergii. Po każdym kolejnym wniknięciu alergenu reakcja następuje bardzo szybko, już po kilkudziesięciu minutach i może prowadzić do niebezpiecznego dla życia wstrząsu anafilaktycznego.
Choroby związane z nadwrażliwością typu I:
- katar sienny,
- astma oskrzelowa,
- atopowe zapalenie skóry,
- alergie pokarmowe,
- alergie na jady zwierząt.
Typ II – reakcja cytotoksyczna
Reakcja występuje od 20 minut do kilku godzin. Przyczyną mogą być pokarmy lub leki. Produkowane są przeciwciała typu IgM i IgG, które błędnie wiążą się z komórkami organizmu i powodują ich niszczenie, poprzez aktywację innych mechanizmów układu odpornościowego: układu dopełniacza, komórek NK i fagocytów. Uszkodzenie komórek w tym procesie wywołuje proces zapalny.
Choroby związane z nadwrażliwością typu II:
- przewlekła pokrzywka, reakcja poprzetoczeniowa,
- choroba hemolityczna noworodków,
- anemia hemolityczna.
Do tej grupy zalicza się także niektóre przypadki choroby pęcherzowej, tocznia, miastenię i nadczynność tarczycy.
Typ III – reakcja kompleksów immunologicznych
W tym typie nadwrażliwości produkowane przeciwciała IgG łączą się z antygenem tworząc tzw. kompleksy immunologiczne, które odkładają się w tkankach (np. w nerkach) aktywując układ dopełniacza. Powstałe kompleksy immunologiczne pobudzają neutrofile i płytki krwi, które gromadząc się uszkadzają otaczającą tkankę. Objawy występują po kilku godzinach od kontaktu z alergenem.
Choroby związane z nadwrażliwością typu III:
- guzkowe zapalenie tętnic,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń układowy,
- kłębuszkowe zapalenie nerek,
- liszaj układowy.
Do tej grupy alergii zalicza się także alergie pokarmowe IgG – zależne.
Typ IV – reakcja komórkowa, opóźniona
Uczulenie następuje najczęściej w wyniku długotrwałego kontaktu z antygenem, np. przewlekłe przyjmowanie leków, noszenie zegarka czy biżuterii z niklem, przewlekłe infekcje. W wyniku zetknięcia z antygenem pobudzane są limfocyty T oraz monocyty i makrofagi. Reakcja występuje po 2-3 dniach od narażenia na antygen i zależy od wydzielania przez limfocyty cytokin, małych cząsteczek biorących udział m.in. w regulacji odporności i przekazywaniu informacji miedzy komórkami. Ta postać nadwrażliwości ma różny obraz kliniczny zwykle ujawniający się jako zmiany skórne.
Choroby związane z nadwrażliwością typu IV:
- alergiczny wyprysk kontaktowy,
- alergie na leki,
- alergie na metale,
- alergie zawodowe,
- niewielki odsetek alergii pokarmowych (zwłaszcza alergie na mleko krowie, soję i ryż).
Dr Makowska: Są lekarze, dla których niepłodność to wymysły rozhisteryzowanych pacjentek
Nietolerancja pokarmowa – co to jest, najczęstsze objawy?
Nietolerancja pokarmowa jest niepożądaną reakcją na pokarmy, a dokładniej na białka, które organizm rozpoznaje jako obce. Zaburzenia trawienia i funkcji bariery jelitowej powodują, że układ odpornościowy staje się „przeładowany” obecnością białek pokarmowych. W tych warunkach dochodzi do nadmiernej odpowiedzi odpornościowej z wytworzeniem dużej ilości przeciwciał IgG. Taką reakcję nazywamy nadwrażliwością pokarmową typu III lub potocznie nietolerancją pokarmową. – wyjaśnia dr n. med. Iwona Kozak-Michałowska, Dyr. ds. Rozwoju i Nauki Synevo.
Objawy nietolerancji pokarmowej mogą być różnorodne i obejmować różne układy:
– Układ pokarmowy: wzdęcia, zaparcia, biegunki, kolki, skurcze, uczucie pełności, nudności, refluks, wymioty, zapalenie jelit, zespół złego wchłaniania, zespół jelita drażliwego;
– Skóra: pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, trądzik, łuszczyca, suchość skóry, świąd skóry, wypryski,
– Układ nerwowy: migreny, bóle głowy, zaburzenia koncentracji, depresje, lęki, zespół przewlekłego zmęczenia, nadmierne pobudzenie, bezsenność, autyzm, ADHD,
– Układ endokrynny: nadwaga i otyłość, stłuszczenie wątroby, zatrzymywanie wody, obrzęki, insulinooporność, cukrzyca, zaburzenia płodności, hiperkortyzolemia, hiperprolaktynemia, niedoczynność lub nadczynność tarczycy, zespół napięcia przedmiesiączkowego,
– Układ oddechowy: astma, nieżyt nosa, zapalenie zatok, częste infekcje,
– Układ mięśniowo – szkieletowy: zapalenie stawów, bóle stawów, osłabienie i bóle mięśni, fibromialgia.
Jak wyjaśnia nasza ekspertka, dr n. med. Iwona Kozak-Michałowska – W diagnostyce chorób alergicznych wykorzystywane są testy in vivo (testy skórne, płatkowe, próby prowokacji i inne) oraz testy in vitro – eozynofilia, całkowity poziom immunoglobuliny IgE oraz alergenowo swoiste przeciwciała IgE, przeciwciała IgG (szczególnie w nadwrażliwości pokarmowej), tryptaza, test aktywacji bazofilów BAT, test transformacji limfocytów LTT, antygen CD69, cytokiny, ocena cytotoksyczności.
Niektóre składniki pokarmowe i dodatki do żywności są odpowiedzialne za najczęściej występujące niepożądane objawy ze strony przewodu pokarmowego. Nadwrażliwość pokarmowa może być spowodowana udziałem mechanizmów immunologicznych, ale nie zawsze ma to miejsce. W pierwszym przypadku mówi się o alergii pokarmowej, natomiast wszystkie pozostałe reakcje określane są mianem niealergicznej nadwrażliwości pokarmowej albo nazywane są nietolerancją pokarmową.
Głównym przykładem nieimmunologicznej reakcji na pokarm jest nietolerancja laktozy powodująca objawy ze strony przewodu pokarmowego (takie jak wzdęcia, kurczowe bóle brzucha, biegunka). Proponowane obecnie w szerokim zakresie testy na nietolerancję pokarmową IgG-zależną pozwalają na wyeliminowanie produktów spożywczych wywołujących niepożądane objawy i wskazują artykuły dobrze tolerowane.
O tym, jak badania należy wykonać, aby wykryć nietolerancję pokarmową, tutaj: Jak zdiagnozować nietolerancję pokarmową i alergię? Niezbędne badania i testy
Materiały ze śniadania prasowego Synevo
POLECAMY TAKŻE
Nie możesz zajść w ciążę? Te pasożyty mogą uniemożliwiać zapłodnienie
Dodaj komentarz