Nieustanne starania, brak zrozumienia wśród bliskich, myślenie o przyszłości. Ciągły stres sprawia, że możliwość zajścia w ciążę może zostać chwilowo zablokowana. Przewlekłe napięcie, trudności w myśleniu o czymś innym niż starania i wzmożony niepokój mogą powodować niepłodność psychosomatyczną. Co o niej wiesz? Czemu ma związek ze stresem?

Niepłodność psychosomatyczna a stres

Walcząc z niepłodnością, nie trudno o sytuacje stresowe. Diagnostyka, leczenie, napięte kontakty z bliskimi, rosnący niepokój, niemożność skupienia się na obowiązkach – myślenie o dziecku, kolejnych próbach, przyszłości. Doskonale wiesz, że aby wreszcie zajść w ciążę, musicie dbać o siebie. Od osób, które wiedzą o waszych staraniach pewnie nie raz słyszeliście, że musicie wyluzować i mniej się stresować. Łatwo to powiedzieć – doskonale o tym wiesz – jednak czy faktycznie zdajesz sobie sprawę, jak duży wpływ na płodność ma stres?

Stres osób niepłodnych w badaniach porównywany jest do stresu, jaki przeżywają osoby borykające się z chorobą nowotworową!

Dlatego też sama świadomość nie wystarczy. Stres uznany został przez WHO chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Przewlekły stres wpływa na powstawanie cukrzycy, miażdżycy, choroby wrzodowej, nowotworów, nadciśnienia i choroby niedokrwiennej serca, a także zaburza pracę układu odpornościowego i zwiększa ryzyko niepłodności. Dlatego też osoby borykające się z niepłodnością, reagujące na nią stresem wpędzają siebie w błędne koło.

Niepłodność psychosomatyczna to zaburzenie dotykające zarówno kobietę, jak i mężczyznę. Badania dowodzą, że zaburzenia psychosomatyczne wywoływane przewlekłym stresem prowadzą do osłabienia działania organów, bólu, a także chorób – w tym do niepłodności.

Stres jest normalną, zapisaną w genach reakcją organizmu na sytuację niebezpieczną. Przygotowuje organizm do dwóch, pierwotnych zachowań – ucieczki i walki. Dlatego jeśli dochodzi do sytuacji stresowej, mózg daje sygnał do nadnerczy, które zaczynają wydzielanie adrenaliny i noradrenaliny. Dodatkowo, przysadka mózgowa zaczyna wydzielać hormon adrenokortykotropowy, co prowadzi do wydzielania do krwioobiegu całej gamy innych hormonów, w tym hormonu stresu – kortyzolu.

Organizm jest gotowy do wykonania ciężkiej pracy – tętno, oddech i serce przyspiesza, krew tłoczona jest do mięśni, spowalnia trawienie, a także układ odpornościowy i układ rozrodczy. Organizm aktywuje tylko te funkcje, które zwiększają jego szanse na przetrwanie.

Jak stres wpływa na płodność?

Przewlekły stres sprawia, że organizm jest ciągle nastawiony na walkę. To sprawia, że nadnercza odpowiedzialne za produkuję kortyzolu, nie nadążają tego robić. Tym sposobem organizm musi włączyć mechanizmy awaryjne i rozpocząć produkcję kortyzolu kosztem innych hormonów m.in. testosteronu, estrogenów czy DHEA. Stres ma ogromny wpływ na płodność, dlatego jeśli staracie się o dziecko, powinniście być świadomi, jak wielką krzywdę mogą wyrządzić sytuacje stresowe.

Stres a płodność kobiety

Kobiety długo starające się o dziecko mogą żyć w nieustannym napięciu, mieć niską samoocenę, a także żyć w przewlekłym stresie. Taki stan może utrudniać poczęcie dziecka i być traktowany jako “naturalna antykoncepcja”. Taka niepłodność psychosomatyczna może wynikać z nagromadzeniu w organizmie kortyzolu. Włączony mechanizm obronny sygnalizuje, że ciało nie jest gotowe na ciążę, co w efekcie prowadzi do tego, że poczęcie dziecka jest chwilowo niemożliwe.

Stres negatywnie wpływa na płodność kobiety. Nadmierna produkcja kortyzolu przekłada się na obniżenie produkcji folikulotropiny (FSH) i lutropiny (LH), co prowadzi także do obniżenia poziomu progesteronu, testosteronu i estrogenów – hormony te mają wpływ na dojrzewanie jajeczka oraz jego zapłodnienie i zagnieżdżenie.

Obok rozregulowania równowagi hormonalnej stres prowadzi także do zaburzeń cyklu – może także zatrzymać owulację (i miesiączkę). Przewlekły stres może również prowadzić do wytworzenia tzw. agresywnego śluzu, który unieruchamia plemniki i obniżenia poziomu progesteronu potrzebnego do zagnieżdżenia się zarodka.

>>> Czytaj więcej: Nie możesz zajść w ciążę? Może masz agresywny śluz szyjkowy

Stres a płodność mężczyzny

Stres wpływa również negatywnie na płodność mężczyzn. Wysoki poziom kortyzolu obniża poziom testosteronu, obniżając tym samym jakość nasienia. Z badań wynika także, że przewlekły stres może zaburzać wydzielanie hormonu uwalniającego hormon luteinizujący, przez co spermatogeneza zmniejsza się bądź może nawet ulec zatrzymaniu.

Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych w okresie 1999-2005 udowodniły, że liczba przebytych sytuacji stresowych wpływa na liczbę plemników zawartych w mililitrze nasienia. Stres powodował również pogorszenie ruchliwości plemników, a także zwiększał liczbę plemników o nieprawidłowej budowie.

5 sposobów, które ułatwią ci radzenie sobie ze stresem

1. Oswój stres. Niepłodność jest ciężkim doświadczeniem. Postarajcie się, aby na tej drodze było dużo cierpliwości i wsparcia. Skorzystajcie z pomocy specjalistów, którzy nauczą was rozładowywać napięcie – coach, psycholog, czy psychiatra może okazać się pomocny.
2. Znajdź czas tylko dla was. Spędzajcie dużo czasu razem, wypoczywajcie i starajcie się cieszyć życiem – nawet jeśli czasem nie macie na to ochoty, to bliskość doda wam siły.
3. Zadbaj o swoje myśli. Znajdź codziennie czas dla siebie – zrelaksuj się, medytuj, pomyśl o czymś przyjemnym. Nie skupiaj się tylko na walce o dziecko, a również daj czas sobie odpocząć, żyj teraz.
4. Pomyśl o zmianie diety. Stres kumuluje w twoim organizmie toksyczne substancje. Zadbaj o to, aby twoja dieta była zbilansowana i dostarczała ci wszystkiego, czego potrzebujesz właśnie w tym momencie.
> Sprawdź: 50 sposobów, by w końcu zacząć dietę
5. Myśl pozytywnie! Droga niepłodności nie jest usiana różami, jednak w sytuacjach trudnych, gdy dopada cię stres – przecież tak bardzo chcecie tego dziecka, a nadal go nie ma – pomyśl pozytywnie. Zobacz swój cel. Niepowodzenia będą się zdarzały w tej walce, ale postaraj się traktować je jako mecze, a nie turniej ostateczny.

Polecamy także:

Wibrator, planszówki, erotyczne zabawki – co się kryje w sypialniach niepłodnych par

Otyłość i niedowaga u kobiet. Dlaczego nie możesz przez nie zajść w ciążę?

Tego nie wiesz! 9 zaskakujących faktów na temat męskich plemników